Vatandaşın fahiş fiyatlar nedeniyle tepki gösterdiği restoran ve kafelerin bir Ali Cengiz oyunu daha ortaya çıktı. Ticaret Bakanlığı, restoran ve kafelerin kapı ve masalara fiyat koymasını yasayla zorunlu hale getirmişti.
1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe giren uygulamayla birlikte tüm ürünlerin fiyatları şeffaf bir şekilde yayınlanmaya başlamıştı. Ancak bazı fırsatçı restoran ve kafeler bunun da arkasından dolanmanın yolunu buldu. Kapı ve masada yayımladıkları fiyat tariflerini bağlı bulundukları odalara bildirmek zorunda olan restoran ve kafelerin, odalara farklı, kapıya farklı fiyat yazdığı tespit edildi.
2 AYDA 1.700 İŞLETMEYE CEZA
İstanbul Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (İSTESOB) Başkanı Faik Yılmaz, 269 bin üyelerinin bulunduğunu, bunun 37 bin 300’ünün restoran ve kafe olduğunu belirterek, “Uyguladıkları fiyat tariflerini bize bildirmeleri gerekiyor. Biz de zaman zaman üyelerin bize bildirdikleri fiyatlarla kapıda ve menülerdeki fiyatları karşılaştırıyoruz. Yılbaşından bugüne Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile birlikte 17 bin mekanı denetledik. Bunların 1.700’ünde usulsüz işlem tespit ettik. Bize bildirdikleri fiyat ile kapıya ve menüye koydukları fiyat farklı. Bize daha düşük olarak göstermişler ancak daha yüksek fiyat yazmışlar” dedi. Her sektörde olduğu gibi yeme-içme sektöründe de fırsatçıların olduğunu aktaran Yılmaz, bu kişilerin sektörün adını kirlettiğini ifade etti. Yılmaz, üyelerine de bir çağrıda bulunarak, “Gelin fiyatlarınızı yüzde 10 indirin, hem vatandaşımız hem siz kazanın!” diye konuştu. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, çay ocağı ve kahvehanelerde çayın 10-15 TL’den satıldığını, kafede ise fiyatın 60-70 TL’ye kadar çıktığını anlatarak, “Bu fiyata çay olmaz. Tamam kafeler yüksek kira ödüyor ancak maliyet bahanesiyle de fiyat yükseltmek doğru değil” dedi.
ONAYLI FİYAT TARİFESİ OLMALI
Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Başkanı Sayit Karabağlı da, bildirilen fiyat tarifesi ile kapıda asılan arasında fark olduğunu söyledi. Bu sorunun çözümü için Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nde düzenleme yapılmasını isteyen Karabağlı, “Denetlenebilir olması için fiyat tarifeleri 81 ilde faaliyet gösteren odalar tarafından sınıflarına göre belirlenmeli ve federasyonumuz tarafından onaylanmalı. Onaylı fiyat tarifeleri kayıt altına alınarak üyelere verilmeli. Tarifeler, aslının aynı olmak kaydıyla iş yerlerinin kapısına asılmalı. Denetçiler onaylı tarife ile asılı tarifeyi karşılaştırmalı” dedi. Yeme-içme sektöründe fiyat artışını tetikleyen girdi maliyetleri, POS komisyonları ve vergi gibi sorunların olduğunu anlatan Karabağlı, “Sektörümüzün, tedarik edeceği ürünlere daha kolay ve ucuz fiyatla ulaşabilmesini sağlamak için odalar ve federasyonlara tanzim ve tedarik kooperatifleri kurması yönünde destek verilsin” diye konuştu. Karabağlı, konutlarda kira artışına sınırlama getiren düzenlemelerin işyerlerini de kapsamasını, kira stopajlarının kira geliri elde eden mülk sahibi tarafından karşılanması ve işyeri tahliyelerinin zorlaştırılması konularında düzenleme yapılmasını da istedi. Öte yandan, Ticaret Bakanlığı da yılbaşından bugüne 27 bin 823 işletmeyi denetledi. 6.709 işletmede aykırılık tespit edildi, 14.5 milyon TL ceza kesildi.
TURİSTİK YERLERDE SORUN DAHA BÜYÜK
Sorunun daha çok büyükşehirler ve turistik yerlerde olduğunu anlatan Sayit Karabağlı, “Ahilik geleneğinden bihaber insanlar restoran-kafe açıyor. Her önüne gelen bu mekânları açmamalı. Bunun gerçekten bir ustalık, yetkinlik belgesi olmalı” diye konuştu. Enflasyonun ülkenin en büyük sorunu olduğunu anlatan Karabağlı, “Üyelerimizin fiyatları belirlerken halkı da düşünmesi gerekiyor. Biz üyelerimize ‘fiyatlarınızı mümkünse indirin değilse de artık zam yapmayın, enflasyonla hep birlikte mücadele edelim’ dedik” şeklinde konuştu.
MENÜDE FARKLI KASADA FARKLI FİYAT
Menüde farklı, kasada farklı fiyat konusunda vatandaşları uyaran Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, “Tüketici Kanunu’na göre kasadaki fiyatın menüden farklı olması halinde fiyat tüketici lehine uygulanır. İşletme uygulamıyorsa, tüketicinin hakem heyetine başvurma hakkı var. Arada 20-30 lira fark var diye kimse uğraşmıyor. Oysa ki günde 100 müşteriden bu şekilde fark alınsa işletme günlük 2-3 bin TL haksız kazanç sağlıyor” dedi.
